Demir atma ve halat bağlama konusunda belli kurallar vardır. Tekne ve gemilerin bu hususlara dikkat etmesi şarttır. Seyir bitip, bir koya girdikten sonra geceyi en rahat geçirebileceğimiz yeri seçerken korunaklı olmasına, diğer teknelerden uzak olmasına, guletlerin gürültüsünden ve pisliğinden uzak olmasına özen gösteririz. Bu süreçte bir noktaya daha dikkat etmek gerekiyor: Demiri nereye atacağımız ve koltuk halatlarını nereye bağlayacağımız.
Koltuk Halatı Bağlama
Ege ve Batı Akdeniz kıyılarımızdaki birçok koyda Turmepa’nın uzun süreli çalışmaları sayesinde tekne bağlamak için tonozlar ve koltuk halatları için babalar konulmaya başlandı. Buna rağmen birçok teknenin, özellikle de geçimini koylardan ve doğal güzelliklerden kazanan gulet kaptanlarının ağaçlara koltuk halatlarını bağladığını sıklıkla görüyoruz.
Ağaçlara koltuk halatları bağlanması ağaç gövdesine korkunç zarar vermektedir. Bu zarar kısa vadede gözükmüyor bile olsa uzun vadede, ağacın aşınan kısmı ölmektedir. Zaten koylarımızda dengesi bozulmuş, üzerinde kat kat halat oyukları açılmış ağaçlarımızın çokluğu, bu durumun en büyük kanıtıdır. Üstelik halat bağlandıktan sonra ırgat ve motor ile çekilip, gergin bir halat elde edilmeye çalışılırken, her yıl birçok ağaç kökünden sökülüp devrilmektedir. Bu ağaçların tuzlu su ortamında tekrar ortaya çıkması belki de asla mümkün olmayacaktır.
Ağaçlara genellikle yüksek tonajlı tekneler bağlanmaktadır. Bu kaptanların inatla kayaya veya babaya değil de yanındaki ağaca bağlamasının birkaç sebebi vardır.
- Ağacın daha dayanıklı olduğunu düşünüyorlar (Kısmen haklılar)
- “Müşteri sallanmasın diye” gergin koltuk halatları yapmak istiyorlar. Bu nedenle alçak babalara değil, daha yüksek olan ağaçlara bağlıyorlar.
- Sıraladığımız iki “bahanenin” ardından gerçek sebebe geliyoruz. Metal mapalara veya kayalara bağlanan ipler daha hızlı aşınıyor (polyester-metal aşınması polyester – ahşap aşınmasından daha hızlıdır), ucundan kesilmesi gerekiyor. Bu, küçük de olsa bir maliyet demek oluyor. Halat parasından tasarruf etmek adına, her yıl onlarca ağaç yok oluyor.
Sonuç olarak, koltuk halatlarınızı mümkün olduğunca metal babalara veya büyük kayalara bağlayın.
Demir Atma
Tekne ve gemilerde, her demir atma ve toplamada, çapa ile zeminden bir miktar yosun kalktığının farkına varmışsınızdır. Yosun, ekosistemin bir parçası olmakla birlikte, belirli bir büyüme hızını geçmemelidir. Her yerinden oynayan yosun öbeği, zeminin başka bir noktasını kolonize edecek ve çok geçmeden bütün sularımız yosunla kaplanacaktır. Tonozlara bağlanarak yosun kalkmasını engelleyebilirsiniz. Eğer tonoz yoksa demirlemede:
- Demirinizi 20m + derinliğe atmaya çalışın, genelde 20m derinlikten sonra su zeminine inen ışık miktarı az olacağı için, demirinizin yosunla temasını mümkün mertebe engellemiş olursunuz.
- Demirinizi toplarken, ağır yol ileri viteste demirinize yaklaşın. Yani demiriniz teknenizi çekmesin. Çünkü bu işlem sırasında demir zeminde tarayarak daha fazla yosun kaldıracaktır.
- Demirinizi topladıktan sonra: eğer üzerinde yosun varsa mümkünse güverteye alın ve kurumasını bekleyin. Yosunu kurutarak öldürünce başka bir alanı kolonize etmesini engellemiş olursunuz.