Yelkenler ve Yelken Terimleri

Yelkenler ve Yelken Terimleri

Yelken Terimleri

Orsa Yakası : Yelkenin teknenin ön tarafına (başına) bakan kenarına orsa yakası denilir. Ana yelkenin direk ile temas eden sabit ve dikey kenarı olup, cenova veya floklarda ise baş ıstralyaya tespit olun kenerdır.  

Güngörmez Yakası : Teknenin arkasına (kıçına) bakan kenara ise güngörmez yakası denir. Yelkenin daima serbest olan üçüncü kenarı olup, ana yelkende direk başından bumba ucuna, cenova ve floklarda ise yelkenin yukarıdaki ucundan ıskotanın bağlandığı yere kadar uzanan kenarıdır.

Alt Yaka (Gradin Yakası) : Yelkenin suyla paralel olan kenarına ise alt yaka denir. Yelkenin yatay yöndeki alt kenarı olup floklarda serbest, ana yelkende ise bumbaya tespit olunmuştur.

Karula Köşesi : Orsa yakası (ön taraf) ile alt yakayı (alt taraf) birleştiren alt köşe  karula köşesidir. Yelkenin alt ön ucundan tespit edildiği köşedir. Karula köşesi ana yelkende bumbanın direkle birleştiği nokta iken; floklarda ise baş ıstralyanın güverte ile birleştiği uca bağlanır. 

Mandar Köşesi : Orsa yakası ile güngörmez yakasının (arka taraf) birleştiği köşe ise (yelkenin üstü) mandar köşesidir. Yelkenin yukarı basılmasını sağlayan mandar ipinin bağlandığı ve aynı zamanda orsa ile güngörmezin birleştiği köşedir. Yani yelkenin en üst köşesidir.

Iskota Köşesi : Güngörmez yakası ile alt yakanın birleştiği köşe ıskota köşesidir.  Yelkenin ıskota halatının bağlandığı köşedir. Iskota halatı, yelkenin rüzgara göre yönünün ve açısını belirlememizi sağlayan halattır. Aynı zamanda rüzgara doğru yükselirken yelkenin kanat gibi şeklini korumak için yelkenin alt yakasını aşağı doğru çeker. Iskota köşesi özellikle Cenova önemlidir. Çünkü her kontra değişiminde (rüzgar yönünün değişiminde) cenova yer değiştirme durumunda olduğundan; bir iskota sancak tarafa döşenirken, diğer iskota iskele tarafa döşenir. Bu nedenle iskota yakasına iki iskota bağlanır. Yelken terimleri.

Yelkenler

Ana yelken : Yelkenli teknelerde genellikle bir ana direk ve iki adet yelken vardır. Direğe basılan esas olarak sayılan yelkene ana yelken denir. Ana yelken ipleri yani iskotalar yardımıyla kontrol edilir. Adını basıldığı direğin adından alır. Yani ana direğe basılan yelkene ana yelken deriz.. Teknenin ana direği üzerindeki kanaldan direk tepesine basılıp çıkarılır. Teknenin dengesinin kontrolünde önemli görev yapar.

Flok  Flok ana yelkenin ön tarafında bulunan küçük yelkene verilen addır. Şayet ön yelken çarmıh ayakları ile baş ıstralya arasında kalıyorsa bu yelkeni flok olarak adlandırırız. Flokyelkenli teknenin rüzgâr üstüne doğru seyrini kolaylaştırır.  Baş istralyaya (direğin tepesini teknenin başına bağlayan paslanmaz çelik halat ) basılan yelkendir.

Cenova : Cenova yelken de flok gibi ana yelkenin ön tarafında yer alır.  Flok ve cenova arasındaki fark tamamen alansal bir farktır. Eğer ön yelken çarmıh ayaklarını geçiyorsa bunu  cenova olarak adlandırırız.

Balon : Balon dediğimiz yelken diğer yelkenlere göre çok daha ince kumaştan yapılmış ve yelken alanı diğer yelkenlere göre çok daha fazla olan ve teknenin en başında bulunan ve sadece üç noktadan bağlı yelkenlerdir. Balon yelkenlerin amacı rüzgarın çarptığı yüzeyi genişleterek daha fazla rüzgarı içine almak ve bu sayede de tekneyi daha hızlı götürebilmektir. Genel olarak simetrik ve asimetrik olarak iki çeşittir diyebiliriz.

Bir cevap yazın